Συγγραφέας: Μάξιμ Γκόργκη / Έκδοση ΓΚΟΒΟΣΤΗ / Μετάφραση: Άρης Αλεξάνδρου / ISBN 960-270-018-1 / Δέσιμο Μαλακό εξώφυλλο / Σχήμα 21χ14 εκ. / Σελίδες 464

«Νομίζω πως θα έρθει καιρός που τα έργα του Γκόρκη θα τα λησμονήσουν, αλλά τον Γκόρκη είναι ζήτημα αν θα τον λησμονήσουν κι ύστερα από χίλια χρόνια», γράφει ο Τσέχοφ σ’ ένα γράμμα του το 1903. Αυτό που θα θυμούνται και ύστερα από χίλια χρόνια είναι ο άνθρωπος Γκόρκη, ο Αλεξέι Μαξίμοβιτς Πεσκόφ που περιγράφει στα βιβλία του «Παιδικά χρόνια», «Στα ξένα χέρια» και «Τα πανεπιστήμιά μου», μια μυθιστορηματική αυτοβιογραφική τριλογία που αποτελεί ένα από τα πιο δυνατά αφηγήματα στη ρωσική και την παγκόσμια λογοτεχνία.

Λίγο πριν από το θάνατο της μητέρας του, μάζευε με τους φίλους του κόκαλα, κουρέλια, καρφιά, και τα πουλούσε. Ακόμα έκλεβε από τις μάντρες σανίδια και ξύλα για τη φωτιά, όπως λέει τελειώνοντας τα «Παιδικά χρόνια» του. Λίγες μέρες ύστερα από το θάνατο της μητέρας του, βάζουν το δεκάχρονο Αλιόσα να δουλέψει στο μαγαζί κάποιου έμπορα στην πόλη Νίζνι Νόβγκοροντ: «Βγήκα στην κοινωνία -δουλεύω «μικρός» στο μαγαζί «υποδήματα μόδας» στον κεντρικό δρόμο της πολιτείας».

Έτσι αρχίζει τη ζωή του ο Γκόρκη στα «Ξένα χέρια». Βγήκε στον «κόσμο» με μοναδικό του όπλο τα αδύναμα παιδικά του χέρια, λίγα κολλυβογράμματα που είχε μάθει να γράφει και να διαβάζει, το ένστικτό του και την ακατάβλητη πηγαία ανθρωπιά του. Με αυτά τα εφόδια αντιμετωπίζει τη σκληρή και απάνθρωπη κοινωνία της Τσαρικής Ρωσίας. Στα χρόνια που ακολουθούν εξασκεί διάφορα επαγγέλματα: βοηθός υποδηματοποιού, βοηθός αγιογράφου, λαντζέρης σε καράβι, αχθοφόρος στην Οδησσό, νυχτοφύλακας σε ψαράδικο, φούρναρης, καθαριστής καμινάδων, εργάτης σε χωράφια. Ρακένδυτος, πεζός και πεινασμένος, αλλά πάντα μ’ ένα βιβλίο στην τσέπη, γυρνάει όλη τη Ρωσία, με την κρυφή ελπίδα ότι θα καταφέρει κάποτε να σπουδάσει. Έτσι γνωρίζει τους ανθρώπους, τις αρετές τους και τα ελαττώματά τους, τα όνειρά τους και τη δυστυχία τους και αυτό γίνεται η ζωή του, που είναι η ζωή του ρωσικού λαού στην εποχή του, το ανεξάντλητο πανεπιστήμιό του.

Ο Μαξίμ Γκόρκη ήταν ιδρυτής του σοσιαλιστικού λογοτεχνικού ρεαλισμού κι ενεργό πολιτικό στέλεχος. Συγκρούστηκε επανειλημμένως με το τσαρικό καθεστώς και πέρασε πολύ καιρό στις φυλακές και στην εξορία.

Γεννήθηκε από φτωχούς γονείς, στην πόλη Νίζνι Νόβγκοροντ στις 16 Μαρτίου του 1868. Το 1884 επιδιώκει να φοιτήσει στο Πανεπιστήμιο του Καζάν και εκεί αναμειγνύεται με το λαϊκό κίνημα. Από το 1892 αρχίζει να εκδηλώνεται η αγάπη του για τη λογοτεχνία. Αποκτά παγκόσμια φήμη με τα έργα «Φόμα Γκορντέγιεφ» και «Οι Μικροαστοί». Το 1913, έπειτα από πολυετή απουσία από τη Ρωσία, επιστρέφει και συμμετέχει στα πολιτικά δρώμενα που οδήγησαν στην επανάσταση του 1917.

Τον Ιούνιο του 1936 πεθαίνει ξαφνικά στη Μόσχα κάτω από ανεξιχνίαστες συνθήκες, ενώ οι φήμες πως τον δηλητηρίασε το σταλινικό καθεστώς δεν έχουν επιβεβαιωθεί.

                                                                                                                                          Α. Πολ.