Ο Χρήστος Φλουρής, συγγραφέας του βιβλίου« Ιφιγένειες», το οποίο έχουμε ήδη παρουσιάσει, μας κατέθεσε σε μια άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη μερικές σκέψεις του για το εν λόγω βιβλίο.

 

ΤοΚ: Ποια η σχέση του τίτλου με το περιεχόμενο του μυθιστορήματος; Πείτε μας λίγα λόγια για την υπόθεση.

ΧΦ: Η υπόθεση του έργου διαδραματίζεται σε ένα χωριό της Κρήτης και καλύπτει χρονικά την περίοδο 1914-1958. Αρχίζει με ένα φονικό για ασήμαντη αφορμή και διαπραγματεύεται τις τραγικές του επιπτώσεις όχι μόνο για τον θύτη και το θύμα, μα και για τα πρόσωπα του άμεσου περιβάλλοντός τους. Ειδικότερα αναφέρεται στο πως αυτό το γεγονός επηρέασε ή μάλλον καθόρισε τη ζωή τεσσάρων γυναικών: των συζύγων του φονιά και του σκοτωμένου που ήταν στενές φίλες και έπρεπε να προσαρμοστούν πια στους νέους τους ρόλους καθώς και στις δυο κόρες του δράστη που αναγκάστηκαν να προχωρήσουν τη ζωή τους έχοντας το στίγμα των θυγατέρων του φονιά.

 

ΤοΚ: Η ιστορία αφορά στην Κρήτη του περασμένου αιώνα. Νομίζετε ότι μπορεί να διαβαστεί άνετα και σήμερα; Υπάρχουν σύγχρονες Ιφιγένειες;

ΧΦ: Νομίζω ότι η ιστορία αυτή θα μπορούσε να έχει διαδραματιστεί όχι μόνο στην Κρήτη αλλά σε οποιαδήποτε άλλη επαρχιακή περιοχή των αρχών  του προηγούμενου αιώνα. Ωστόσο πιστεύω πως θα μπορούσε να διαβαστεί άνετα και σήμερα και όχι μόνο από ιστορικό ενδιαφέρον. Μπορεί η θέση των γυναικών σήμερα να έχει αλλάξει, ως προς τον καταναγκασμό του γάμου ας πούμε , την σχέση πατέρα – κόρης   ή την σχέση μεταξύ συζύγων που δεν μπορεί πια να είναι σχέση ιδιοκτησίας και κυριότητας, αλλά πιστεύω ότι και σήμερα υπάρχουν Ιφιγένειες: Άνθρωποι –όχι αναγκαστικά μόνο γυναίκες- που καλούνται να επωμιστούν  το βάρος των συνεπειών πράξεων που δεν έπραξαν…

ΤοΚ: Οι ηρωίδες, οι Ιφιγένειες του έργου, είναι πρόσωπα τραγικά, σε τι συνίσταται η τραγικότητά τους;

ΧΦ: Η τραγικότητα των ηρωίδων έχει να κάνει κυρίως με το ότι δεν είχαν πολλές επιλογές. Ήταν γυναίκες που έπρεπε να ακολουθήσουν το δρόμο που η κοινωνία της εποχής και της περιοχής είχαν προδιαγράψει γι’ αυτές, να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να πορευτούν μέσα σ’ ένα περιβάλλον που δεν το δημιούργησαν οι ίδιες.  Και πάντα υπό την σκιά του «τι θα πει ο κόσμος» και πάντα ανεξάρτητα από τις δικές τους επιθυμίες και τα δικά τους όνειρα.

ΤοΚ: Ποια είναι η τραγικότερη φιγούρα του μυθιστορήματος;

ΧΦ: Νομίζω πως οι κόρες του Σήφη του ανθρώπου που διέπραξε το φόνο είναι οι τραγικότερες φιγούρες. Είναι νέα κορίτσια με όνειρα για τη ζωή. Όνειρα που όμως περιορίζονται αναγκαστικά  και στραγγαλίζονται υπό το βάρος των συνθηκών. Η Ερωφίλη γιατί οδηγείται εξαπατώμενη σ’ ένα γάμο αταίριαστο και θανατηφόρο που ήταν προϊόν συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών , και η Αρετή γιατί παντρεύεται με το μίασμα της κόρης του φονιά, που κάποιοι φροντίζουν να της το υπενθυμίζουν διαρκώς. Η διαχείριση ωστόσο  της κατάστασης είναι διαφορετική από καθεμιά τους: η πρώτη διαλέγει τον δρόμο της σιωπής και της παραίτησης, η άλλη του αδιάκοπου αγώνα και της περιορισμένης, τηρουμένων των αναλογιών εκδίκησης…

ΤοΚ: Η ιστορία αρχίζει με ένα φόνο που διαπράττει ο Σήφης. Ποιες είναι οι επιπτώσεις αυτού του γεγονότος για  ίδιο τον δράστη;

ΧΦ: Ένας φόνος είναι πάντα ένα εξαιρετικό γεγονός και πάντα έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον και του θύματος και του δράστη. Ο ίδιος ο δράστης φαίνεται να μετανιώνει σχεδόν αμέσως όταν καταλαγιάζει ο θυμός κι όταν την θέση του την παίρνει ο φόβος για το μέλλον της οικογένειάς του. Και η οικογένεια για τον Σήφη είναι ό,τι πολυτιμότερο.  Ξέρει καλά πως η καταδίκη και η φυλάκισή του δεν αρκούσαν για να σταματήσουν την οργή και την διάθεση για εκδίκηση της οικογένειας του θύματος. Γι’ αυτό και μέσα από τη φυλακή κινεί τα νήματα και προσπαθεί να αποτρέψει τα χειρότερα. Μόνο που σ’ αυτή του την προσπάθεια και χωρίς να το θέλει διαπράττει έναν δεύτερο φόνο, ή καλύτερα μια ανθρωποθυσία ενός αγαπημένου του προσώπου, της ίδιας του της κόρης, ο συναισθηματικός και ψυχικός θάνατος της οποίας θα είναι το κρίμα που θα κουβαλάει μέχρι και το τέλος της ζωής του.

ΤοΚ: Οι δύο Μαρίες, η γυναίκα του δράστη και του θύματος τι θέση παίρνουν απέναντι στα γεγονότα;

ΧΦ: Τις δυο γυναίκες τις ενώνει ένας ισχυρός δεσμός φιλίας πριν τον φόνο. Μετά απ’ αυτόν πρέπει η καθεμιά να σταθεί στην θέση που της αρμόζει. Να φερθεί η μια σαν γυναίκα του φονιά κι η άλλη σαν γυναίκα του σκοτωμένου. Η Μαρία του Σήφη, αγωνίζεται να κρατήσει το σπίτι της μετά την φυλάκιση του άντρα της με τον φόβο πάντα της αντεκδίκησης των συγγενών του θύματος και  μέσα σε συνθήκες ενός πρωτόγνωρου γι’ αυτήν κοινωνικού αποκλεισμού. Το Μαριάκι, η γυναίκα του θύματος παρ’ ότι βρίσκεται σε δυσχερέστερη θέση καθώς πρέπει να είναι και μάνα και πατέρας για τα παιδιά της, να επιβιώσει μέσα στα σκληρά χρόνια της ανέχειας και παράλληλα να σκέφτεται και το τι θα πει ο κόσμος, ξεπερνά κάποιες φορές τα εσκαμμένα, υπερβαίνει  την ατολμία του φύλου και της θέσης της και  δεν διστάζει να πει την αλήθεια στο δικαστήριο, να προειδοποιήσει την Μαρία του φονιά για τον επικείμενο γάμο της κόρης της , να φανεί ανώτερη στο προξενιό της Αρετής, της δεύτερης κόρης του δράστη.  Η θέση και των δύο λοιπόν είναι δύσκολη, διατηρούν ωστόσο δυνατή την φιλία που τις ένωνε ως το τέλος, κι ας ήταν ανάρμοστο πολύ να την εκδηλώσουν.